رایة الهدی

شخصیت انسان برآیند سه عامل محیط، وراثت و اراده است، و نقش اراده از دو عنصر دیگر، قوی تر و بارزتر است.

اگر محیط و وراثت انسان را در سیر به کمال یاری نرساند. اراده و ایستادگی انسان تنها گزینه ای است که می تواند هدف را نشانه رفته و انسان را به سوی کمال واقعی برساند. البته لطف خداوند متعال برانگیخته خواهد شد؛ در این صورت، پدر و مادر در کارهای نیک انسان چندان شریک نخواهند بود؛ چرا که در نیل به این کمال آن ها نقشی نداشته و این همه تلاش از آن خود او است.

اما اگر پدر و مادر خدمتی انجام دهند، که راه سیر فرزند خود را هموارتر سازند، به طور قطع آن ها به اندازه همت و تلاش خود در کمال فرزند خود شریک خواهد بود.

کسی که مادرش بدون وضو به او شیر داده، بیشتر از کسی که با وضو شیر خورده، آسیب می بیند، ولی در برابر مجاهدت ها و تلاش هایش در راه خودسازی، پاداش بیشتری به او عطا می گردد. یکی از شاگردان بسیار خوب مرحوم آقای قاضی (رضوان الله تعالی علیه)، مرحوم حضرت آیت الله العظمی بهجت (قدس الله نفسه الزکیه) بودند. ایشان برای استفاده از محضر آقای قاضی به نجف مشرف شده بودند. پدر ایشان نامه می نویسند که راضی نیستم یک کار مستحب انجام بدهی؛ چون در نجف شایعه شده بود که آقای قاضی (اعلی الله مقامه) مذهب صوفیه دارند و به همین دلیل بسیاری ایشان را تکفیر می کردند. آقای بهجت (ره) خدمت آقای قاضی (رض) می رسند و جریان را با ایشان در میان می گذارند. آقای قاضی (ره) می فرمایند: «سخن پدرت را گوش کن و هیچ کار مستحبّی انجام نده!»

نکته این جا است که بعد از این که پدر ایشان به رحمت خدا می روند، کمالاتی که خداوند متعال به آقای بهجت (ره) عنایت می فرماید، از تمام هم شاگردانی که همواره به مستحبات مبادرت داشته اند، بیشتر بوده است.

این است که گفته اند تو بندگی کن «او ذرّه پرور آید.»1 نباید نگران خدا بود که آیا او مدیریت می کند یا نه؟ او می تواند یا نه؟ او با خبر می شود یانه؟

باید دانست خداوند متعال از کسانی که در راه او اذیت می شوند، غافل نیست. او خوب تر از هر که می بیند. می داند و می تواند. پس جای ابهام ترس و دلهره کجاست؟ اگر خود ما اهل کار و اراده باشیم، خداوند هیچ گاه کم نیاورده و بنده اش را کم نمی گذارد.

هر چه محیط و وراثت بد باشد، انسان باید تکلیفش را با خودش روشن کند. نمونه های فراوانی وجود دارد از کسانی که به وظیفه خود عمل کرده اند و خداوند راه سخت و صعب را برایشان گشوده است. حضرت آیت الله خامنه ای (دامت برکاته) به خاطر بیماری پدرشان مجبور شدند از قم که مرکز علم و اجتهاد بود به مشهد مقدس بازگردند در حالی که حوزه مشهد با قم قابل مقایسه نبود. علامه طباطبایی (رحمه الله)، امام خمینی (رضوان الله تعالی علیه)، آیت الله بروجردی (رحمه الله) و... در قم بودند، و در مشهد کسی نبود؛ اما خداوند همه چیز را برای ایشان جبران کرد.....

بقیه در ادامه مطلب...